Kimmiş Avrupa?

Erbakan’ın, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girme çabalarını ve bu süreci bir lütuf gibi sunanları eleştirmek için kullandığı meşhur retorik sorusudur. “Adam kalkıyor, ‘Efendim! Avrupa bizi, Avrupa Topluluğu’na layık gördü.’ diyor… Kimmiş Avrupa? Nereye girmemize layık görüyormuş! Biz tarihin en şerefli milletiyiz. Biz Avrupa’yı bir şeye layık görürüz veya görmeyiz” şeklindeki ifadesi, bu söylemin en bilinen örneğidir. Bu soru, Türkiye’nin Avrupa karşısında edilgen ve talep eden bir konumda olmasına karşı çıkarak, milli onuru, tarihi üstünlüğü ve özgüveni vurgular. Retorik işlevi, AB sürecini bir teslimiyet olarak çerçevelemek ve dinleyicide milli bir gurur ve Batı’ya karşı bir meydan okuma duygusu uyandırmaktır.