Türkiye’nin iç işlerine müdahale ettiği veya politikalarını eleştirdiği varsayılan Batılı (özellikle Amerikalı ve Alman) güçleri ve liderleri temsil etmek için kullanılan sembolik ve küçümseyici isimlerdir. “Corç ne der, Hans ne der, ona bakmam” gibi kullanımlar, Batı’dan gelen eleştirileri umursamadığını, milli ve bağımsız bir politika izlediğini vurgulayan bir meydan okumadır. Bu, “monşer” eleştirisinin uluslararası siyasete uyarlanmış […]
Dilbilgisel Kategoriler: Özel isim
Gazi Mustafa Kemal
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ten bahsederken “Atatürk” soyadı yerine sistematik olarak “Gazi Mustafa Kemal” ifadesinin kullanılmasıdır. Bu tercih, basit bir isimlendirmenin ötesinde siyasi bir anlam taşır. “Atatürk” soyadı, özellikle Cumhuriyet’in laik ve Batılılaşmacı modernleşme projesiyle özdeşleşmiştir. Buna karşın “Gazi,” İslam kültüründe din uğruna savaşan kahramanlara verilen bir unvandır ve Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı’ndaki askeri […]
Helga
Siyasi söylemde, ortalama bir Avrupalı veya Batılı vatandaşı temsil etmek için kullanılan sembolik bir isimdir. Bu kullanım, “Helga”yı, “Ayşe,” “Fatma,” “Hasan,” “Hüseyin” gibi tipik Türk isimlerinin karşısına koyarak güçlü bir “Biz ve Onlar” ayrımı yaratır. “Helga hızlı trene binecek de Ayşem, Fatmam neden binemesin?” örneğinde olduğu gibi, bu retorik, geçmişte modernliğin, yüksek teknolojinin ve refahın […]
İsmet Paşa
Menderes’in siyasi söyleminde, en büyük rakibi ve selefi olan İsmet İnönü’ye atıfta bulunurken kullandığı isimdir. Menderes’in dilinde “İsmet Paşa”, sadece bir siyasi lideri değil, aynı zamanda DP’nin mücadele ettiğini iddia ettiği her şeyi simgeleyen bir figürdür: “Tek Parti Devri“, “Milli Şef“lik, “devletçilik” ve “baskı rejimi“. Menderes, İnönü’yü sık sık kişisel olarak hedef almış, onu “iktidar […]