Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) 1973 genel seçimlerinde kullandığı seçim bildirgesinin ve ana kampanya sloganının adıdır. Bu ifade, basit bir sloganın ötesinde, Ecevit’in siyasi vizyonunu özetleyen güçlü bir metafordur. O dönemdeki sağ iktidarları ve Milliyetçi Cephe hükümetlerini “karanlık” ve “baskıcı” olarak niteleyen bir siyasi ortama karşı, CHP’yi ve Ecevit’i aydınlığın, umudun, refahın ve özgürlüğün taşıyıcısı olarak […]
Kişiler: Bülent Ecevit
Ak Güvercin
Bülent Ecevit’in eşi Rahşan Ecevit ile birlikte kurduğu Demokratik Sol Parti’nin (DSP) amblemi ve siyasi hareketinin sembolüdür. Güvercin, evrensel olarak barışın simgesidir; “ak” (beyaz) olması ise saflığı, temizliği ve yeni bir başlangıcı ifade eder. Bu sembolün seçimi tesadüfi değildir. 1970’lerin kanlı siyasi çatışmaları ve kutuplaşma ortamında Ecevit, kendisini ve hareketini her zaman şiddetin ve kavganın […]
Arayış
Bülent Ecevit’in 12 Eylül 1980 darbesi sonrası siyasetten yasaklı olduğu dönemde, 1981 yılında çıkarmaya başladığı haftalık derginin adıdır. Bu isim, Ecevit’in o dönemdeki siyasi ve entelektüel durumunu yansıtır. Askeri yönetimin baskısı altında doğrudan siyasi faaliyetin imkansız olduğu bir ortamda, “Arayış” dergisi, demokrasiye, özgürlüğe ve yeni bir siyasi yola dair düşünsel bir platform işlevi görmüştür. İsim, […]
Atatürk Devrimciliği
Ecevit’in, Kemalizm’i kendi demokratik sol ideolojisiyle bağdaştırmak için geliştirdiği özgün bir yorumdur. Bu konudaki görüşlerini “Atatürk ve Devrimcilik” adlı kitabında detaylandırmıştır. Ecevit’e göre Atatürk devrimciliği iki yönlüdür: “somut” ve “soyut“. Somut yönü, Atatürk’ün hayattayken yaptığı harf devrimi, laiklik, kadın hakları gibi belirli reformları kapsar. Ancak Ecevit için asıl önemli olan “soyut” yönüdür. Bu, devrimciliğin Atatürk’ün […]
Ayşe tatile çıksın
14 Ağustos 1974’te Kıbrıs Barış Harekâtı’nın ikinci aşamasını başlatan şifreli paroladır. Dönemin Dışişleri Bakanı Turan Güneş’in Cenevre’deki görüşmelerin sonuçsuz kalmasının ardından Ecevit’e ilettiği bu parola, askeri operasyonun başlangıç emri olmuştur. İfadenin sıradan ve masum bir tınıya sahip olması, onu askeri bir koddan çok daha fazlası haline getirmiştir. Bu parola, zamanla Ecevit hükümetinin kararlılığını, ulusal çıkarları […]
Barış Harekâtı
Ecevit’in, Türkiye’nin 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs’a gerçekleştirdiği askeri müdahaleyi tanımlamak için kullandığı ve siyasi literatüre yerleştirdiği ifadedir. Uluslararası alanda “işgal” veya “müdahale” olarak adlandırılan bu eylemin “Barış Harekâtı” olarak isimlendirilmesi, bilinçli bir retorik tercihtir. Bu isimlendirme, operasyonun amacının toprak kazanmak veya savaş çıkarmak olmadığını, aksine adadaki Türk toplumuna yönelik soykırım girişimlerini durdurmak, anayasal düzeni yeniden […]
Batı
Ecevit’in söyleminde çift anlamlı ve zamanla değişen bir kavramdır. Bir yandan, Türkiye’nin modernleşme hedefi ve demokratik değerler sistemi olarak olumlanan bir “Batı” vardır. NATO üyeliği ve Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ilişkiler bu çerçevede değerlendirilir. Ancak diğer yandan, özellikle ulusal çıkarlar söz konusu olduğunda, Türkiye’ye baskı yapan, çifte standart uygulayan ve emperyalist emeller taşıyan bir “Batı” […]
Bir şeyler olacak yarın
Ecevit’in bir şiirinin başlığı ve aynı zamanda tüm şiirlerini topladığı kitabının adıdır. Bu dize, Ecevit’in siyasi kişiliğinin temelini oluşturan “umut” temasının en lirik ve özlü ifadesidir. Belirsiz ama olumlu bir gelecek beklentisi yaratarak, mevcut durumun zorluklarına karşı dayanma gücü ve değişim iradesi aşılar. Siyasi bir vaatten çok, felsefi bir duruşu ve iyimser bir dünya görüşünü […]
Biz milliyetçiliği sokak duvarlarına değil, Kıbrıs’ın topraklarına, Ege’nin deniz yataklarına yazmışız
Ecevit’in, 1970’lerde kendisine ve partisine yöneltilen “yeterince milliyetçi olmama” suçlamalarına karşı verdiği en ünlü ve etkili cevaplardan biridir. Bu ifade, milliyetçiliği sloganik ve hamasi bir söylemden ibaret gören sağ siyaset anlayışını eleştirir. Ecevit, kendi milliyetçilik anlayışını “lafla değil, icraatla” ortaya koyduğunu iddia eder. Kıbrıs Barış Harekâtı, Ege’deki kıta sahanlığı mücadelesi ve ABD baskısına rağmen haşhaş […]
Bu düzen değişmelidir
Ecevit’in özellikle 1970’lerdeki CHP liderliği döneminde kullandığı, radikal bir toplumsal ve ekonomik dönüşüm talebini ifade eden temel slogandır. Aynı zamanda bu başlıkla bir kitap da yayımlamıştır. Bu slogan, sadece küçük reformlar veya iyileştirmeler değil, sömürüye, gelir adaletsizliğine ve imtiyazlı zümrelerin egemenliğine dayandığını iddia ettiği mevcut sistemin kökten değiştirilmesi gerektiğini savunur. “Düzen” kelimesi, sadece hükümeti değil, […]
Bülent Ecevit Karnesi
Tematik Odak Dağılımı
Sık Kullandığı Terimler
Kişiler: Bülent Ecevit Hakkında
Bülent Ecevit’in Türk siyasi hayatındaki yeri, yalnızca başbakanlık yaptığı dönemler veya lideri olduğu partilerle sınırlı değildir; onun asıl kalıcı mirası, siyasete kazandırdığı özgün dil ve bu dilin ardındaki entelektüel derinliktir. Ecevit’in siyasi lügati, dönemin kutuplaşmış ve çoğu zaman sertleşen siyasi atmosferinde, sakin, felsefi ve edebi bir üslupla ayrışır. Bir şair, yazar ve çevirmen olarak sahip olduğu entelektüel birikim, siyasi söylemini besleyen ana damar olmuştur. Onun için şiir, bir iletişim aracı olmaktan öte, “düzyazı diliyle düşünülebilenin ötesine geçilebilen bir düşünme yöntemi” idi. Bu yaklaşım, “hakça düzen” veya “demokratik sol” gibi soyut kavramları siyasetin merkezine yerleştirerek onlara felsefi bir içerik kazandırmasını sağlamıştır. Bu entelektüel kimlik, “Karaoğlan” gibi halkın en derin katmanlarına dokunan popülist bir imajla çelişkili bir biçimde değil, aksine onu tamamlayıcı bir güç olarak birleşmiştir. Bu sentez, Ecevit’in söylemini hem kitleler için anlaşılır ve umut verici kılmış hem de entelektüel bir ciddiyet ve inandırıcılıkla donatmıştır.
Mustafa Bülent Ecevit, Türk siyasetçi, gazeteci, şair, yazar, eski Türkiye başbakanı, çalışma ve sosyal güvenlik bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısıdır. 1957 yılında Rockefeller Foundation Fellowship Bursu ile ABD’ye gitmiş olan Bülent Ecevit Harvard Üniversitesi’nde sekiz ay sosyal psikoloji ve Orta Doğu tarihi üzerine incelemeler yapmıştır. 1950 yıllarında “Forum” dergisinin yazı işleri kadrosunda yer almıştır. 1965 yılında “Milliyet” gazetesinde günlük yazılar yazmıştır. 1972 yılında aylık olarak yayınlanan “Özgür İnsan”, 1981’de haftalık yayınlanan “Arayış”, 1988’de yine aylık olarak yayınlanan “Güvercin” dergilerini piyasaya çıkartmıştır. 1961 yılında Çalışma Bakanı olarak görev almıştır. Bakanlık görevini 1965’e kadar devam ettirmiştir. 1965 tarihinde Zonguldak’tan milletvekili seçilmiştir. Bülent Ecevit, dürüstlüğüyle tanınan bir siyasetçi ve aynı zamanda bir şair ve yazardı. Birçok yapıtı Türkçeye çevirmiş, İngilizce, Sanskritçe ve Bengalce çalışmaları ve incelemeleri yürütmüştür.