5 Nisan 1994’te Tansu Çiller hükümeti tarafından açıklanan, yüksek enflasyon ve mali krizle mücadele etmeyi amaçlayan radikal ekonomik istikrar paketidir. Bu kararlar, Cumhuriyet tarihinin en büyük devalüasyonlarından birini içermiş, kamu harcamalarında ciddi kesintiler yapmış ve KİT ürünlerine büyük zamlar getirmiştir. Siyasi söylem açısından “5 Nisan Kararları,” Çiller’in teknokrat kimliği ile popülist vaatleri arasındaki gerilimin zirveye […]
Tematik Kategoriler: Ekonomik Kurtuluş ve Popülist Vaatler Söylemi
Bu Bacınız Trabzon’u Akdeniz’in İncisi Yapacak
Çiller’in siyasi kariyerindeki en bilinen gaflardan biridir. Bir Trabzon mitinginde, Karadeniz şehri olan Trabzon’u “Akdeniz’in incisi” yapma vaadi, coğrafi bir hatadan kaynaklanmaktadır. Bu gaf, rakipleri tarafından onun ülkenin temel gerçeklerinden ne kadar kopuk olduğunu göstermek için sıkça kullanılmıştır. Siyasi söylem açısından bu tür gaflar, bir yandan halkta tebessüm yaratarak “doğal” ve “içten” bir lider imajına […]
Çekin Milletin Elinden Cebinizi
Çiller’in yaptığı bir başka ünlü gaftır. “Milletin cebinden elinizi çekin” demeye çalışırken kelimelerin sırasını karıştırmıştır. Bu dil sürçmesi, tıpkı diğer gafları gibi, rakipleri tarafından onun dikkatsizliğini ve yetersizliğini vurgulamak için kullanılmıştır. Ancak bu ifadenin altında yatan niyet, hükümetin veya belirli çıkar gruplarının halkın parasını israf ettiği veya zimmetine geçirdiği yönündeki popülist bir eleştiridir. Gafın kendisi, […]
Gıcı Gıcır Traktörler
Özellikle kırsal kesimdeki seçmenlere yönelik mitinglerde kullandığı somut ve akılda kalıcı bir seçim vaadidir. Bu ifade, karmaşık tarım politikaları veya sübvansiyonlar yerine, çiftçinin hayalini süsleyen parlak, yeni bir makine imgesi sunar. “Gıcı gıcır” ikilemesi, vaadin çekiciliğini artırır ve dinleyicide bir an önce sahip olma arzusu uyandırır. Bu, Çiller’in soyut ekonomik hedefleri, halkın anlayacağı ve arzulayacağı […]
Gümrük Birliği
Türkiye’nin 1 Ocak 1996’da Avrupa Birliği ile gerçekleştirdiği Gümrük Birliği anlaşması, Çiller’in başbakanlık döneminin en önemli ve tartışmalı icraatlarından biridir. Çiller’in söyleminde bu terim, Türkiye’yi Batı dünyasıyla bütünleştiren, modernleştiren ve ekonomik olarak ileriye taşıyan tarihi bir başarı olarak sunulmuştur. “Türkiye’yi Gümrük Birliğine kim soktu? Ben soktum. Peki Avrupa Birliğine kim sokacak? Ben sokacağım” sözü, bu […]
İşsizliğin Üstünden Silindirle Geçeceğim
Çiller’in ekonomik vaatleri arasında en bilinen ve en popülist olanıdır. İşsizlik gibi karmaşık ve yapısal bir sorunu, “silindirle ezmek” gibi basit, şiddetli ve kesin sonuç vaat eden bir eyleme indirger. Bu metafor, seçmene sorunun kökten ve hızla çözüleceği yönünde güçlü bir umut ve kararlılık mesajı verir. Söylemin gücü, teknik detaylardan arındırılmış, görsel olarak zihinde canlanabilen […]