Erbakan’ın siyasi felsefesinin ve Milli Görüş ideolojisinin temelini oluşturan kavram çiftidir. “Önce Ahlak ve Maneviyat” sloganıyla formüle edilen bu ilke, maddi kalkınmanın ancak ahlaki ve manevi bir temel üzerinde yükselebileceğini savunur. Bu anlayışa göre, bir toplumun ekonomik ve teknolojik başarısı, o toplumu oluşturan bireylerin manevi değerlere bağlılığına, dürüstlüğüne ve ahlaki karakterine endekslidir. Erbakan, Batı medeniyetini […]
Dilbilgisel Kategoriler: Slogan
Ak Günlere
Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) 1973 genel seçimlerinde kullandığı seçim bildirgesinin ve ana kampanya sloganının adıdır. Bu ifade, basit bir sloganın ötesinde, Ecevit’in siyasi vizyonunu özetleyen güçlü bir metafordur. O dönemdeki sağ iktidarları ve Milliyetçi Cephe hükümetlerini “karanlık” ve “baskıcı” olarak niteleyen bir siyasi ortama karşı, CHP’yi ve Ecevit’i aydınlığın, umudun, refahın ve özgürlüğün taşıyıcısı olarak […]
Alışırsınız, alışırsınız
Özal’ın, politikalarına veya yarattığı yeni sosyal ve ekonomik durumlara yönelik eleştiri ve şikayetlere karşı verdiği meşhur, küçümseyici ve bir o kadar da kehanet niteliği taşıyan cevaptır. Bu ifade, neoliberal dönüşümün getirdiği sosyal şokların (zamlar, yeni vergiler, değişen tüketim alışkanlıkları) geçici olduğunu ve toplumun bu yeni düzene eninde sonunda adapte olacağını ima eder. Retorik işlevi, muhalefeti […]
Anayasayı bir kere delmekle bir şey olmaz
Özal’ın pragmatizminin ve kural esnekliğinin en çarpıcı ve en çok eleştirilen ifadesidir. Hukukun üstünlüğü ilkesi yerine, hedefe ulaşmak için kuralların esnetilebileceği veya göz ardı edilebileceği anlayışını yansıtır. Bu söz, Özal’ın kendisini statükonun ve bürokratik engellerin üzerinde, ülkenin menfaatleri için “icraat” yapmak zorunda olan bir lider olarak gördüğünü gösterir. Siyasi işlevi, kurumsal denetim mekanizmalarını önemsizleştirmek ve […]
Avrupa Birliği’nin yolu Diyarbakır’dan geçer
Yılmaz’ın en ikonik ve vizyoner ifadelerinden biridir. 1999’da kullandığı bu slogan, Türkiye’nin AB üyelik sürecini, ülkenin en çetrefilli iç sorunu olan Kürt meselesinin demokratik çözümüne ve insan hakları standartlarının yükseltilmesine doğrudan bağlamıştır. Bu, AB hedefinin sadece bir dış politika meselesi olmadığını, aynı zamanda köklü bir iç demokratikleşme projesi olduğunu ilan eden radikal bir adımdı. Söylem, […]
Az Kaldı
Seçim dönemlerinde ve mitinglerde iktidar değişikliğinin yakın olduğunu, umudun ve değişimin kapıda olduğunu ifade etmek için kullanılan kısa ve etkili bir slogandır. Dinleyicilerde bir beklenti ve heyecan yaratmayı, kararsızları motive etmeyi ve kendi tabanına moral vermeyi amaçlar. “Geliyor gelmekte olan” sloganıyla benzer bir işleve sahiptir ve bir tür geri sayım hissi uyandırır.
Başım Dik, Dimdik Ayaktayım
Medya ve siyasi rakiplerinden gelen yoğun eleştiri ve suçlamalar karşısında sergilediği dirençli ve meydan okuyan duruşu özetleyen bir ifadedir. “Başım göğe değecek kadar dik” gibi varyasyonlarla da kullanılmıştır. Bu söylem, Çiller’in kendisini haksız saldırılara uğrayan ancak ahlaki olarak temiz ve güçlü kalan bir lider olarak konumlandırma stratejisinin bir parçasıdır. Dinleyici üzerinde, ne kadar saldırıya uğrarsa […]
Bay Kemal / Bay Bay Kemal
Ana muhalefet partisi CHP‘nin eski genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu‘na yönelik sistematik olarak kullanılan bir hitap biçimidir. Bu kullanım, çok katmanlı bir retorik işleve sahiptir. İlk olarak, “Sayın Genel Başkan” gibi resmi unvanlar yerine “Bay” kelimesinin tercih edilmesi, muhatabı siyasi olarak önemsizleştirme ve statüsünü düşürme amacı taşır. İkinci olarak, “Bay” kelimesinin Türkçedeki “Bey” hitabına kıyasla daha […]
Bayrak İnmez, Ezan Susmaz
Terörle mücadele bağlamında kullanılan ve Türk milliyetçiliğinin iki temel sembolü olan bayrak ve ezanı bir araya getiren güçlü bir slogandır. Bu ifade, mücadeleyi sadece bir toprak bütünlüğü meselesi olarak değil, aynı zamanda ulusun dini ve milli kimliğine yönelik bir tehdit olarak çerçeveler. Söylemin retorik gücü, bu iki kutsal değeri tehlike altında göstererek, verilecek mücadelenin meşruiyetini […]
Beni Atatürk Keşfetti
Menderes’in, siyasi kariyerinin başlangıcını doğrudan Mustafa Kemal Atatürk’e bağlayan ve sıkça tekrarladığı bir anlatıdır. Bu ifadeye göre, Atatürk bir Aydın ziyareti sırasında genç Menderes’in yeteneklerini fark etmiş ve onun milletvekili adayı olmasını bizzat sağlamıştır. Bu anlatının retorik işlevi çok katmanlıdır: 1) Menderes’in siyasi meşruiyetini, rakibi olan CHP’nin kurucusuna dayandırarak güçlendirir. 2) Kendisini, İsmet İnönü gibi […]