Ecevit’in kırsal kalkınma ve toplumsal dönüşüm vizyonunun en somut ve iddialı projesidir. Fikri temelleri daha eskiye dayansa da, Ecevit tarafından sahiplenilmiş ve 1978’de pilot uygulamalarına başlanmıştır. Projenin amacı, dağınık ve hizmet götürülmesi zor olan köyleri, merkezi bir “köy-kent” etrafında toplayarak, bu merkezlere okul, sağlık ocağı, fabrika, kooperatif gibi sosyal ve ekonomik altyapı hizmetlerini getirmektir. Bu […]
Kişiler: Bülent Ecevit
Laiklik
Ecevit’in siyasi düşüncesinde merkezi ve zamanla vurgusu değişen bir ilkedir. Kariyerinin başından sonuna kadar laikliğin tavizsiz bir savunucusu olmuştur. Ancak onun laiklik anlayışı iki farklı dönemde incelenebilir. 1970’lerde, özellikle muhafazakâr kitlelere ulaşma çabasıyla “inançlara saygılı laiklik” formülünü geliştirmiştir. Bu, laikliğin din karşıtlığı olmadığını, aksine tüm inançların güvencesi olduğunu vurgulayan daha liberal ve kapsayıcı bir yorumdur. […]
Mavi Gömlek
Bülent Ecevit’in siyasi mitinglerde ve halka açık etkinliklerde sıklıkla giydiği, onunla özdeşleşmiş bir giysidir. Bu, basit bir giyim tercihinden öte, siyasi bir semboldür. Mavi renk, umudu, gökyüzünü, barışı ve sakinliği çağrıştırır. Ecevit’in “Ak Güvercin” sembolüyle de uyumlu olan bu renk, onun çatışmadan uzak, barışçıl ve halka yakın imajını pekiştirir. Kravatlı, koyu renk takım elbiseli klasik […]
Milliyetçi Cephe (MC)
1970’lerde Süleyman Demirel liderliğindeki Adalet Partisi’nin, Millî Selamet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ve Cumhuriyetçi Güven Partisi ile kurduğu sağ koalisyon hükümetlerine verilen addır. Ecevit’in söyleminde “Milliyetçi Cephe,” kendisinin temsil ettiği halkçı, ilerici ve aydınlık siyasete karşı; karanlığı, gericiliği, baskıyı ve halk düşmanlığını temsil eden bir yapı olarak konumlandırılır. MC hükümetleri, onun dilinde, ülkeyi siyasi ve […]
Milliyetçilik
Ecevit, milliyetçilik kavramını sağ partilerin tekelinden alıp, sol bir içerikle yeniden tanımlamaya çalışmıştır. Onun milliyetçilik anlayışı, ırkçı veya yayılmacı değil, anti-emperyalist, bağımsızlıkçı ve halkçıdır. “Biz milliyetçiliği sokak duvarlarına değil; Kıbrıs’ın topraklarına, Ege’nin deniz yataklarına yazmışız” sözü, bu anlayışın manifestosudur. Ona göre gerçek milliyetçilik, hamasi sloganlar atmak değil, ülkenin ulusal çıkarlarını (Kıbrıs, Ege, haşhaş ekimi) uluslararası […]
NATO
Ecevit’in söyleminde NATO, Türkiye’nin güvenliği için gerekli görülen ancak ilişkilerin “eşit ortaklık” temelinde yeniden düzenlenmesi gereken bir askeri ittifaktır. Ecevit, Türkiye’nin NATO’dan çıkmasını hiçbir zaman savunmamıştır. Ancak, ittifakın Türkiye’nin ulusal çıkarlarına aykırı davrandığı durumlarda (örneğin Kıbrıs Harekâtı sırasındaki ambargo) sert eleştiriler yöneltmekten çekinmemiştir. 1978’deki bir mülakatında, “Türkiye’nin NATO’ya katkısı, NATO’nun Türkiye’nin güvenliğine katkısıyla orantılı olacaktır” […]
Ne ezen ne ezilen, insanca hakça bir düzen
Ecevit’in siyasi mirasının ve felsefesinin en özlü ve en kalıcı ifadesidir. İlk olarak 1973 seçim bildirgesi “Ak Günlere“nin sonunda yer almıştır. Bu slogan, diyalektik bir yapıya sahiptir. “Ne ezen ne ezilen” kısmı, mevcut ve potansiyel tüm sömürü ve baskı biçimlerine karşı bir duruşu ifade eder. Bu, sadece sermayenin emeği sömürdüğü kapitalist düzene değil, aynı zamanda […]
Ortanın Solu
1965 yılında İsmet İnönü tarafından ilk kez kullanılan ancak içini Bülent Ecevit’in doldurup kitleselleştirdiği ideolojik bir konumlanma ifadesidir. Bu terim, 1960’ların siyasi konjonktüründe CHP için hayati bir stratejik hamleydi. Bir yandan, yükselen ve CHP’den oy çalan Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) devrimci sosyalizminden kendini ayrıştırıyor, diğer yandan Adalet Partisi’nin (AP) sağcı politikalarına bir alternatif sunuyordu. “Ortanın […]
Özgür İnsan
Ecevit’in 1972’de çıkardığı aylık derginin adıdır ve onun siyaset felsefesinin merkezindeki birey anlayışını yansıtır. Ecevit için özgürlük, sadece siyasi haklara sahip olmak değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal baskılardan da kurtulmaktır. “İnsanlar, yaşama ve çalışma şartlarının hakimi değil de tutsağı iseler, o toplumda özgürlük yok demektir” sözü bu anlayışı özetler. “Özgür İnsan,” ekonomik güvenceye sahip, […]
Plancılık
Ecevit’in devletçilik anlayışının bir parçası olarak, ekonomik ve sosyal gelişmenin tesadüflere bırakılmaması gerektiğini savunan ilkedir. “Ortanın Solu” kitabında, ortanın solundakilerin “plancı” olduğunu belirtir. Ancak bu, Sovyet tipi merkezi ve emredici bir planlama değildir. Ecevit’in plancılığı, demokratik bir süreçle belirlenen ulusal öncelikler doğrultusunda, kamu ve özel sektör yatırımlarını yönlendirmeyi, bölgesel gelişmişlik farklarını gidermeyi ve kaynakların verimli […]
Bülent Ecevit Karnesi
Tematik Odak Dağılımı
Sık Kullandığı Terimler
Kişiler: Bülent Ecevit Hakkında
Bülent Ecevit’in Türk siyasi hayatındaki yeri, yalnızca başbakanlık yaptığı dönemler veya lideri olduğu partilerle sınırlı değildir; onun asıl kalıcı mirası, siyasete kazandırdığı özgün dil ve bu dilin ardındaki entelektüel derinliktir. Ecevit’in siyasi lügati, dönemin kutuplaşmış ve çoğu zaman sertleşen siyasi atmosferinde, sakin, felsefi ve edebi bir üslupla ayrışır. Bir şair, yazar ve çevirmen olarak sahip olduğu entelektüel birikim, siyasi söylemini besleyen ana damar olmuştur. Onun için şiir, bir iletişim aracı olmaktan öte, “düzyazı diliyle düşünülebilenin ötesine geçilebilen bir düşünme yöntemi” idi. Bu yaklaşım, “hakça düzen” veya “demokratik sol” gibi soyut kavramları siyasetin merkezine yerleştirerek onlara felsefi bir içerik kazandırmasını sağlamıştır. Bu entelektüel kimlik, “Karaoğlan” gibi halkın en derin katmanlarına dokunan popülist bir imajla çelişkili bir biçimde değil, aksine onu tamamlayıcı bir güç olarak birleşmiştir. Bu sentez, Ecevit’in söylemini hem kitleler için anlaşılır ve umut verici kılmış hem de entelektüel bir ciddiyet ve inandırıcılıkla donatmıştır.
Mustafa Bülent Ecevit, Türk siyasetçi, gazeteci, şair, yazar, eski Türkiye başbakanı, çalışma ve sosyal güvenlik bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısıdır. 1957 yılında Rockefeller Foundation Fellowship Bursu ile ABD’ye gitmiş olan Bülent Ecevit Harvard Üniversitesi’nde sekiz ay sosyal psikoloji ve Orta Doğu tarihi üzerine incelemeler yapmıştır. 1950 yıllarında “Forum” dergisinin yazı işleri kadrosunda yer almıştır. 1965 yılında “Milliyet” gazetesinde günlük yazılar yazmıştır. 1972 yılında aylık olarak yayınlanan “Özgür İnsan”, 1981’de haftalık yayınlanan “Arayış”, 1988’de yine aylık olarak yayınlanan “Güvercin” dergilerini piyasaya çıkartmıştır. 1961 yılında Çalışma Bakanı olarak görev almıştır. Bakanlık görevini 1965’e kadar devam ettirmiştir. 1965 tarihinde Zonguldak’tan milletvekili seçilmiştir. Bülent Ecevit, dürüstlüğüyle tanınan bir siyasetçi ve aynı zamanda bir şair ve yazardı. Birçok yapıtı Türkçeye çevirmiş, İngilizce, Sanskritçe ve Bengalce çalışmaları ve incelemeleri yürütmüştür.