Siyasi mücadelede sergilenebilecek iki zıt tavrı tanımlamak için kullanılan karşılaştırmalı bir ifadedir. Bu kullanımda “adam gibi” olmak, dürüst, sözünün eri, cesur ve onurlu bir duruşu temsil ederken (“Öleceksek adam gibi ölelim“), “madam gibi” olmak ise bu değerlerin tersini ima eder. İfade, erkeğe atfedilen olumlu özellikleri (“güvenilir,” “cesur“) yüceltirken, kadına yönelik örtük bir olumsuzlama içerir. Retorik […]
Tematik Kategoriler: Cepheleşmeci ve Meydan Okuyan Retorik
Ananı da al git
10 Mart 2006’da Mersin’de bir çiftçinin ekonomik sıkıntılarını dile getirmesi üzerine Erdoğan’ın verdiği “Ananı da al git buradan!” tepkisidir. Bu ifade, Erdoğan’ın siyasi kariyerindeki en çok hatırlanan ve en çok eleştirilen anlardan biridir. Retorik olarak, liderin “Kasımpaşalı” olarak kodlanan, filtresiz, anlık ve cepheleşmeci üslubunun en ham halini temsil eder. Siyasi muhalifleri tarafından, halkın sorunlarına karşı […]
Atını alan Üsküdar’ı geçti
Bir işin geri dönülemez bir şekilde sonuçlandığını, muhaliflerin itirazlarının ve çabalarının artık beyhude olduğunu ifade etmek için kullanılan bir deyimdir. Erdoğan, bu ifadeyi özellikle 2017 Anayasa Referandumu gibi başa baş geçen ve sonucu tartışmalı olan siyasi süreçlerin ardından, zaferi tescil etmek ve meşruiyet tartışmalarını sonlandırmak amacıyla kullanmıştır. Bu kullanım, siyasi süreci bir uzlaşı ve diyalog […]
Bay Kemal / Bay Bay Kemal
Ana muhalefet partisi CHP‘nin eski genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu‘na yönelik sistematik olarak kullanılan bir hitap biçimidir. Bu kullanım, çok katmanlı bir retorik işleve sahiptir. İlk olarak, “Sayın Genel Başkan” gibi resmi unvanlar yerine “Bay” kelimesinin tercih edilmesi, muhatabı siyasi olarak önemsizleştirme ve statüsünü düşürme amacı taşır. İkinci olarak, “Bay” kelimesinin Türkçedeki “Bey” hitabına kıyasla daha […]
Bunlar daha iyi günleriniz
Muhaliflere, eleştirel seslere veya memnuniyetsizliğini dile getiren kesimlere yönelik kullanılan üstü kapalı bir tehdit ve uyarı ifadesidir. Genellikle ekonomik zorluklar veya siyasi baskılarla ilgili şikayetlere yanıt olarak söylenir ve mevcut durumdan şikayet edenleri, gelecekte daha da kötü koşullarla karşılaşabilecekleri imasıyla susturmayı hedefler. Bu, tartışmayı bitiren ve gücü elinde bulunduranın belirleyici olacağını hatırlatan cepheleşmeci bir retoriktir.
Çürük
“Sürtük” ifadesiyle birlikte, özellikle 2013 Gezi Parkı protestolarına katılanları ahlaki olarak değersizleştirmek ve toplumun sağlıklı bünyesinden atılması gereken “bozuk” unsurlar olarak tanımlamak için kullanılan bir sıfattır. Bu terim, “çapulcu” gibi siyasi bir aşağılamanın ötesine geçerek, muhatapları biyolojik bir metafor üzerinden (çürük meyve gibi) gayriinsani bir kategoriye sokar. Bu dil, hedef alınan gruplara yönelik her türlü […]
Daniskası olmak
Bir konuda en ileri düzeyde, en yetkin veya en aşırı noktada olmayı ifade eden bir deyimdir. Erdoğan bu ifadeyi, genellikle siyasi rakiplerinin veya muhaliflerinin kendisini eleştirdiği bir konuda, aslında o konunun “en önde gideninin,” “en âlâsının” kendisi olduğunu iddia etmek için kullanır. Örneğin, çevrecilik eleştirilerine karşı “çevreciliğin daniskasını biz yaptık” gibi bir kullanım, eleştiriyi boşa […]
Dava
AK Parti’nin siyasi mücadelesini, sıradan bir parti rekabetinin ötesinde, ahlaki, tarihi ve manevi hedefleri olan kutsal bir misyon olarak tanımlayan anahtar bir kavramdır. “Dava,” bir medeniyet projesini, “büyük ve güçlü Türkiye” idealini, “mazluma umut olma ve zulme son verme” misyonunu içerir. Bu kavram, siyaseti kişisel çıkarların ve günlük politikaların üzerinde, uğruna fedakarlık yapılması gereken uzun […]
Durmak yok yola devam
AK Parti’nin seçim kampanyalarında ve siyasi söyleminde sürekliliği, kararlılığı ve icraatlarının devam edeceği mesajını vermek için kullandığı en bilinen sloganlardan biridir. Bu ifade, elde edilen başarılara rağmen rehavete kapılmadan, “Yeni Türkiye” ve “Türkiye Yüzyılı” gibi daha büyük hedeflere doğru ilerleme azmini vurgular. Slogan, seçmene bir istikrar vaadi sunarken, aynı zamanda muhalefetin iktidara gelmesinin bu ilerleyişi […]
Eyy!
Erdoğan’ın miting konuşmalarında ve kamuya açık hitaplarında, siyasi rakiplerine, muhalif gruplara veya eleştirdiği dış ülkelere seslenirken kullandığı en karakteristik nida (ünlem) biçimidir. “Eyy Kılıçdaroğlu!“, “Eyy Almanya!”, “Eyy Amerika!” gibi kullanımlar, bir meydan okuma, bir hesaba çekme ve bir üstünlük ilanıdır. Bu nida, muhatabı doğrudan karşıya alarak onu dinleyici kitlesinin önünde yargılar. Ses tonu ve vurguyla […]
Tematik Kategoriler: Cepheleşmeci ve Meydan Okuyan Retorik Hakkında
Adam Gibi/Madam Gibi, Ananı da al git, Atını alan Üsküdar’ı geçti, Bay Kemal, Eyy!, Kimse Kusura Bakmasın, One Minute, Sen Kimsin Ya, Topunuz Gelin