Ecevit’in son başbakanlık döneminde (2000 yılı), cezaevlerindeki koğuş sisteminden hücre tipi sisteme geçişi ifade eden projenin adıdır. Bu geçişe direnen siyasi mahkumlara karşı düzenlenen ve “Hayata Dönüş Operasyonu” olarak adlandırılan kanlı müdahale, Ecevit’in “devlet adamı” kimliğinin en tartışmalı icraatlarından biri olmuştur. Ecevit, operasyon sonrası yaptığı açıklamada, koğuş sisteminin cezaevlerini “terör eğitim merkezi” haline getirdiğini savunmuş […]
Dilbilgisel Kategoriler: İsim
Faiz
Erbakan’ın ekonomik sistem eleştirisinin merkezinde yer alan ve “zulüm” ile “haksızlık” olarak tanımlanan kavramdır. Faiz, üretmeden, emek harcamadan başkasının kazancı üzerinden haksız bir pay almak olarak görülür. Erbakan’a göre faiz, “faizci kapitalist sistemin” ve “köle düzeninin” temel sömürü aracıdır. Ekonomik olarak enflasyonun, ahlaki olarak ise toplumsal çürümenin ana nedenidir. “Adil Düzen” projesinin en temel vaadi, […]
Faizci Kapitalist Sistem
Erbakan’ın, dünyayı yöneten mevcut ekonomik ve siyasi düzeni tanımlamak için kullandığı birleşik bir kavramdır. Bu sistemin temelinde faiz yoluyla sömürü yattığını ve bu sömürünün “Siyonizm” ve “ırkçı emperyalizm” tarafından kendi küresel hakimiyetlerini sürdürmek için kullanıldığını savunur. Bu sistem, zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapar; az gelişmiş ülkeleri borç batağına sürükleyerek sömürür ve ahlaki çürümeye […]
Fedakarlık
Yılmaz’ın, özellikle AB üyelik süreci gibi büyük ulusal hedeflere ulaşmak için toplumun tüm kesimlerine yaptığı bir çağrıdır. “Genişleme sürecinin başarısı için, herkesin belirli bir fedakârlıkta bulunması… gerekir” ifadesi, bu zorlu sürecin ancak toplumsal bir uzlaşı ve ortak bir çaba ile aşılabileceğini vurgular. Retorik olarak “fedakarlık“, ekonomik veya siyasi reformların getireceği zorlukları meşrulaştıran ve bu yükün […]
Federasyon
Özal’ın, özellikle cumhurbaşkanlığı döneminde, Kürt sorununun çözümü bağlamında tartıştığı ve büyük bir tabu olarak görülen bir kavramdır. Türkiye’nin üniter yapısını sorgulayan bu tartışmayı gündeme getirmesi, onun “Tabu Kırıcı Realizm” yaklaşımının en cüretkâr örneklerinden biridir. Bu kavramı telaffuz etmesi bile, soruna o güne kadar düşünülmemiş çözüm yollarının aranabileceğinin bir işaretiydi ve devletin kırmızı çizgilerine meydan okuyordu.
Feodalite
Ecevit’in söyleminde “feodalite” veya “ağalık düzeni,” Türkiye’nin geri kalmışlığının ve sosyal adaletsizliğin temel nedenlerinden biridir. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki toplumsal yapıyı eleştirirken bu kavrama başvurur. “Toprak işleyenin, su kullananın” sloganı, doğrudan bu feodal toprak mülkiyeti düzenini hedef alır. Ecevit’e göre feodalite, sadece ekonomik bir sömürü sistemi değil, aynı zamanda insanların iradesini baskı altına alan, […]
Feraset
Milli Görüş’ün “fiziğini” oluşturan beş temel erdemden biridir. Feraset, olayların ardındaki gerçeği görme, doğru ile yanlışı, dost ile düşmanı ayırt etme yeteneği ve öngörü kabiliyetidir. Erbakan’a göre bu özellik, özellikle “dış mihrakların” ve “Siyonizm’in” karmaşık ve sinsi oyunlarını anlamak için elzemdir. Siyasi söylemde bu kavram, liderin ve hareketin olayları doğru okuduğunu, aldanmadığını ve aldatılmadığını ima […]
Fitne, Fesat
Özellikle parti içine veya Cumhur İttifakı’na yönelik olduğu düşünülen eleştirileri, komplo teorilerini ve ayrılıkçı çabaları tanımlamak için kullanılan İslami kökenli kavramlardır. Bahçeli, “fitne ve fesat hareketleri” diyerek, bu tür girişimlerin iyi niyetli eleştiriler olmadığını, aksine birliği ve dirliği bozmayı amaçlayan şeytani ve yıkıcı eylemler olduğunu ima eder. Bu kavramlar, eleştiriyi rasyonel bir zeminden çıkarıp, onu […]
Fıtrat
Bir şeyin doğasında, yaratılışında var olan ve değiştirilemez özü ifade eden bir kelimedir. Erdoğan bu terimi, özellikle olumsuz veya trajik olayları açıklarken, bunların kaçınılmaz ve o işin doğasının bir parçası olduğunu belirtmek için kullanmıştır. En bilinen örneği, Soma maden faciası sonrası yaptığı “Bu işin fıtratında var” açıklamasıdır. Bu kullanım, yaşanan trajediyi bir kaza veya ihmal […]
Fıtrat
Bir şeyin yaratılışındaki öz, karakter ve değişmez doğa anlamına gelen bir kavramdır. Bahçeli bu terimi iki temel bağlamda kullanır. Birincisi, Türk milletinin “asil kanından” gelen ve değişmez olan kahramanlık ve mücadele ruhunu ifade etmek içindir: “hiç kimse fıtrat değişir zannetmesin, bu kan yine o kandır”. İkincisi ise, siyasi rakiplerinin, özellikle de iktidarın, maden kazaları gibi […]