Özal’ın dilinde “sivil toplum“, Batılı anlamdaki özerk ve bağımsız örgütlenmelerden çok, devletin kontrolü dışındaki dini cemaatleri, vakıfları ve tarikatları meşrulaştırmak için kullanılan bir şemsiye kavramdır. Dini grupları “sivil toplum” olarak adlandırarak, onlara kamusal alanda meşru bir aktör statüsü kazandırmış ve devletin geleneksel laik yapısını esnetmiştir. Bu, onun liberal-muhafazakâr sentezinin ve sivil dindarlık projesinin önemli bir […]
Dilbilgisel Kategoriler: Kavram
Sosyal Adalet
Ecevit’in siyasi lügatinin ve “hakça düzen” idealinin temel direğidir. “Ortanın Solu“nu tanımlarken, bu hareketin “sosyal adaletçi ve sosyal güvenlikçi” olduğunu vurgular. Sosyal adalet, Ecevit için sadece yoksullara yardım etmek değil, toplumdaki gelir, servet ve fırsat eşitsizliklerini yapısal olarak ortadan kaldırmaktır. Bu, vergi adaleti (az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınması), toprak reformu, herkes için […]
Sovyet Tehdidi
Soğuk Savaş döneminde Türkiye’nin dış politikasını ve güvenlik anlayışını şekillendiren temel unsurdur. Bayar’ın konuşmalarında, Sovyetler Birliği’nin hem askeri hem de ideolojik olarak Türkiye için bir varoluşsal tehdit oluşturduğu sürekli vurgulanır. Bu “tehdit” algısı, Türkiye’nin NATO’ya girmesini, ABD ile yakın ittifak kurmasını ve Batı Bloku içinde yer almasını zorunlu kılan ana argüman olarak sunulur.
Şuur
Erbakan’ın dilinde, sıradan bir farkındalığın ötesinde, derin bir idrak, bilinç ve basiret halini ifade eder. “Milli şuur” veya “İslami şuur,” bir kişinin veya toplumun kendi tarihini, kimliğini, misyonunu ve içinde bulunduğu “Hak-Batıl mücadelesi“ndeki yerini tam olarak kavramasıdır. Milli Görüş hareketinin temel amaçlarından biri, bu şuuru toplumda uyandırmak ve yaymaktır. Şuur sahibi bir Müslüman, dünyanın gidişatından […]
Tek Parti Zihniyeti
DP’nin, 27 yıl boyunca ülkeyi yöneten CHP’nin siyaset ve yönetim anlayışını tanımlamak için kullandığı eleştirel bir kavramdır. Bu “zihniyet“, demokrasiyi ve muhalefeti dışlayan, devleti partiyle özdeşleştiren, bürokratik vesayete dayanan ve halktan kopuk, anti-demokratik bir yönetim tarzı olarak tasvir edilir. DP, kendi misyonunu bu “zihniyeti” yıkarak ülkeye gerçek demokrasiyi getirmek olarak tanımlamıştır. Bu, DP’nin vesayet karşıtı […]
Terörle Mücadele
Bahçeli’nin siyasi söyleminin ve MHP’nin politikalarının en temel ve tavizsiz alanıdır. “Terörle mücadele“, sadece askeri operasyonları değil, aynı zamanda terörün siyasi, sosyal ve finansal tüm uzantılarına karşı verilecek topyekûn bir savaşı ifade eder. Bu mücadelede hiçbir tavize yer yoktur ve “terörle arasına mesafe koymayan” her yapı, terörün bir parçası olarak kabul edilir. Bu konu, MHP’nin […]
Teşebbüs özgürlüğü
Özal’ın liberal felsefesinin üç temel ayağından biridir (diğerleri din ve düşünce özgürlüğü). Bireylerin ve şirketlerin ekonomik faaliyette bulunma, yatırım yapma ve girişim kurma hakkını ifade eder. Söyleminde bu özgürlüğü, kalkınmanın ve bireysel refahın motoru olarak tanımlamıştır. “İpleri çözmek” metaforu, tam olarak bu özgürlüğün önündeki bürokratik engellerin kaldırılması anlamına gelir.
Turan
Tarihte tüm Türk halklarının bir bayrak altında toplandığı büyük bir imparatorluk veya konfederasyon idealidir. Türk milliyetçiliğinin en eski ve en romantik hedeflerinden biridir. Bahçeli’nin söyleminde Turan, “Kızılelma” ile birlikte, Türk-İslam Ülküsü’nün nihai coğrafi ve siyasi hedefini temsil eder. Ziya Gökalp’in “Vatan ne Türkiye’dir Türklere, ne Türkistan; Vatan, büyük ve müebbet bir ülkedir: Turan!” dizesine sıkça […]
Türk-İslam Sentezi
12 Eylül yönetimi tarafından resmi ideoloji haline getirilen, Türklük ile İslamiyet’i birleştiren bir doktrindir. Özal, bu doktrini teorik olarak değil, pratik olarak benimsemiş ve uygulamıştır. Onun “liberal muhafazakârlığı“, bu sentezin ekonomik liberalizmle güncellenmiş bir versiyonu olarak okunabilir. Söyleminde milliyetçi ve dindar temaları bir arada kullanarak, bu sentezin hitap ettiği geniş kitleleri kendi siyasi projesine dahil […]
Türkiye Yüzyılı
Başlangıçta Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP tarafından ortaya atılan, Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci yüzyılına yönelik büyük hedefleri ve vizyonu ifade eden bir slogandır. Bahçeli, bu sloganı benimseyerek Cumhur İttifakı’nın ortak bir gelecek vizyonuna sahip olduğunu ve MHP’nin de bu vizyonun bir parçası olduğunu gösterir. Bu ifade, ittifakın sadece mevcut sorunları çözmekle kalmayıp, aynı zamanda Türkiye’yi küresel bir […]