Erbakan’ın, özellikle 1980’ler ve 1990’lar Türkiye’sinde uygulanan ve üretime değil, faiz, borsa gibi finansal spekülasyonlara dayalı olarak servet birikimini teşvik eden ekonomik modeli tanımlamak için kullandığı eleştirel bir terimdir. Bu ekonomi, çalışmadan, üretmeden, “paradan para kazanma“ya dayalı olduğu için haksız ve gayri ahlakidir. “Rant ekonomisi,” gelir dağılımını bozar, küçük bir azınlığı zenginleştirirken geniş halk kitlelerini […]
Arşivler: Sözlük Terimleri
Refahyol Hükümeti
28 Haziran 1996’da Necmettin Erbakan’ın liderliğindeki Refah Partisi (RP) ile Tansu Çiller’in liderliğindeki Doğru Yol Partisi (DYP) arasında kurulan koalisyon hükümetidir. Erbakan, bu hükümette başbakanlık görevini üstlenmiştir. Bu dönem, Erbakan’ın siyasi kariyerinin zirvesidir ve Milli Görüş ideallerini (D-8’in kurulması, memur ve emekli maaşlarına yapılan yüksek zamlar, havuz sistemi vb.) hayata geçirmeye çalıştığı bir dönemdir. Ancak […]
Referandum
Özal’ın, siyasi yasakların kaldırılması gibi konularda TBMM’yi veya diğer denge-denetleme mekanizmalarını aşarak doğrudan halka gitme stratejisidir. Söyleminde referandumu, “milletin iradesine” başvurmanın en demokratik yolu olarak sunmuştur. Ancak bu strateji, aynı zamanda temsili demokrasi kurumlarını zayıflatan ve liderin halkla doğrudan bağ kurarak gücünü pekiştirmesini sağlayan popülist bir araç olarak da görülebilir.
Reis
Resmi unvanların ötesinde, lider ile tabanı arasında kurulan karizmatik, duygusal ve hiyerarşik bağı tanımlayan en yaygın ve sembolik hitaptır. Arapça’dan gelen bu kelime “başkan,” “reis” gibi anlamlara gelse de, Türk siyasi kültüründe bir grubun tartışmasız lideri ve yol göstericisi anlamına gelir. Bu terim, Erdoğan’ı bir “devlet başkanı” olmaktan öte, kendisini davasına adamış, karizmatik, cesur ve […]
Rutin Dışı
Bkz. Devlet bazen rutinin dışına çıkabilir.
Saadet Dünyası
Erbakan’ın nihai hedefi olan “Yeni Bir Dünya“nın niteliğini tanımlayan bir ifadedir. “Saadet,” sadece maddi refahı değil, aynı zamanda manevi huzuru, adaleti, barışı ve insan onuruna yaraşır bir yaşamı içeren bütüncül bir mutluluk halini ifade eder. “Adil Düzen“in kurulmasıyla önce Türkiye’de, ardından D-8’in öncülüğünde tüm dünyada bir “saadet dünyası” kurulacağı vaat edilir. Bu ifade, mevcut “zulüm […]
Sabır
Milli Görüş’ün “fiziğini” oluşturan beş temel erdemden sonuncusudur. Sabır, dava yolunda karşılaşılan zorluklara, engellemelere ve baskılara karşı metanetle direnmek, yılgınlığa kapılmamak anlamına gelir. Kur’an’daki “Başına gelenlere sabret, çünkü bunlar, azmi gerektiren işlerdendir” (Lokman Suresi, 17) ayeti bu erdemin temelini oluşturur. Siyasi bağlamda sabır, uzun soluklu bir mücadele olan “cihad“ın vazgeçilmez bir parçasıdır. Parti kapatmaları, siyaset […]
SADAT’çılar
Uluslararası bir savunma danışmanlık şirketi olan SADAT’a yapılan atıftır. Kılıçdaroğlu, bu yapıyı “paramiliter” olarak nitelendirir ve seçim güvenliğini tehdit edebilecek, iktidara bağlı silahlı bir güç oluşturma potansiyeli taşıdığı yönünde endişelerini dile getirir. Özellikle muhafazakar kadınlara seslenirken, “SADAT’çıların toplantılarında siz yoksunuz” diyerek, bu yapının kadın hakları ve demokrasi için bir tehdit olduğunu ima eder.
Sağduyu
Yılmaz’ın, özellikle siyasi kriz ve gerilim anlarında, tüm taraflara yaptığı bir çağrıdır. Demokrasinin “mayınlı bir yol” olduğunu belirttikten sonra, “gerekli basireti ve sağduyuyu göstermek bize düşer” demesi, bu kavramın işlevini ortaya koyar. “Sağduyu“, aşırı ve fevri tepkilerden kaçınmayı, rasyonel ve uzlaşmacı bir tavır takınmayı ifade eder. Retorik olarak, kendi pozisyonunu makul ve dengeli olarak sunarken, […]
Şair
Ecevit’in siyasetçi kimliğiyle her zaman iç içe geçmiş olan edebi kimliğidir. Bu sıfat, onun siyasi üslubunu ve kişiliğini derinden etkilemiştir. Siyasete getirdiği “zarif üslup,” metaforik dil, sakin ve felsefi yaklaşım, onun şair kimliğinin bir yansımasıdır. Rakipleriyle polemiklerinde bile genellikle kaba ve saldırgan bir dil yerine, ironik ve entelektüel bir üslubu tercih etmiştir. “Şair” kimliği, onu […]