1970’li yıllarda Türkiye’de kurulan ve Necmettin Erbakan’ın Milli Selamet Partisi’nin (MSP) de ortak olduğu sağ partilerden oluşan koalisyon hükümetleridir. Erbakan, I. Milliyetçi Cephe (Mart 1975) ve II. Milliyetçi Cephe (Temmuz 1977) hükümetlerinde devlet bakanı ve başbakan yardımcısı olarak görev yapmıştır. Bu dönemler, Erbakan’ın “Ağır Sanayi Hamlesi” kapsamında yüzlerce fabrikanın temelini attığı ve bürokraside kendi kadrolarını […]
Arşivler: Sözlük Terimleri
Milliyetçi-Ülkücü Hareket
MHP’yi ve ona bağlı kuruluşları (özellikle Ülkü Ocakları) kapsayan, sadece bir siyasi parti değil, aynı zamanda köklü bir ideolojik ve kültürel “hareket” olduğunu belirten resmi isimdir. Bu ifade, yapının siyasi konjonktürlerin ötesinde, tarihsel bir misyonu olan, sürekliliğe sahip bir “dava” hareketi olduğunu vurgular. “Milliyetçi-Ülkücü gençlik” gibi kullanımlarla, hareketin dinamizmi ve geleceğe olan iddiası pekiştirilir.
Milliyetçilik
Ecevit, milliyetçilik kavramını sağ partilerin tekelinden alıp, sol bir içerikle yeniden tanımlamaya çalışmıştır. Onun milliyetçilik anlayışı, ırkçı veya yayılmacı değil, anti-emperyalist, bağımsızlıkçı ve halkçıdır. “Biz milliyetçiliği sokak duvarlarına değil; Kıbrıs’ın topraklarına, Ege’nin deniz yataklarına yazmışız” sözü, bu anlayışın manifestosudur. Ona göre gerçek milliyetçilik, hamasi sloganlar atmak değil, ülkenin ulusal çıkarlarını (Kıbrıs, Ege, haşhaş ekimi) uluslararası […]
Milliyetçilik
Yılmaz’ın siyasi kimliğinde liberalizmle birlikte dengeleyici bir unsur olarak yer alan bir kavramdır. Ancak onun milliyetçilik anlayışı, rakiplerinin (özellikle MHP’nin) milliyetçiliğinden farklıdır. “Tatlı su milliyetçileri” veya “Bazlama – börek milliyetçileri” gibi ifadelerle, rakip milliyetçiliği sığ ve folklorik olmakla eleştirir. Kendi pozisyonunu ise daha rasyonel, pragmatik ve Batı ile entegrasyonu dışlamayan bir “vatanseverlik” olarak sunar. Onun […]
Monşer
Fransızca “mon cher” (azizim, dostum) ifadesinden gelen ve Türk siyasi dilinde, özellikle Dışişleri Bakanlığı’ndaki eski tip, Batılılaşmış, elitist ve halkın değerlerinden kopuk diplomatları ve bürokratları aşağılamak için kullanılan bir terimdir. Erdoğan bu ifadeyi, kendi “yerli ve milli” dış politika anlayışını, eski Türkiye’nin “vesayetçi” ve “halktan kopuk” elitlerinin anlayışından ayırmak için kullanır. “Monşer” olarak etiketlenen figürler, […]
Montaj Sanayi
Erbakan’ın, Türkiye’nin sanayileşme modelini eleştirmek için kullandığı bir terimdir. “Montaj sanayi,” kendi teknolojisini ve markasını üretmek yerine, dışarıdan getirilen parçaları sadece birleştirerek üretim yapan, dolayısıyla dışa bağımlı ve katma değeri düşük bir sanayi modelini ifade eder. Erbakan’a göre bu model, bir “müstemleke tipi kalkınma“dır ve Türkiye’yi Batı’nın pazarı haline getirir. “Ağır Sanayi Hamlesi,” bu “montaj […]
Morrison Süleyman
Demirel’in siyasete atılmadan önce, Amerikan firması Morrison-Knudsen’in Türkiye temsilciliğini yapması nedeniyle siyasi rakipleri tarafından takılan bir lakaptır. Bu lakap, onu “yabancı sermayenin temsilcisi” ve “Amerikancı” olarak damgalama amacı taşıyordu. Demirel’in kendisi bu lakabı hiç kullanmamış olsa da özellikle sol muhalefetin dilinde onun ekonomik ve dış politikasını eleştirmek için kullanılan bir sembol haline gelmiştir. Bu, onun […]
Mübarek Kurban Şeker Bayramınız Kutlu Olsun
İki farklı dini bayram olan Kurban Bayramı ile Şeker (Ramazan) Bayramı’nı birleştirerek yaptığı bir kutlama gafıdır. Bu hata, Çiller’in halkın dini ve kültürel değerlerine olan aşinalığı konusunda soru işaretleri yaratmış ve samimiyetinin sorgulanmasına neden olmuştur. Rakipleri tarafından, onun halktan kopuk ve elitist bir figür olduğu yönündeki iddiaları desteklemek için kullanılmıştır.
Muhabbetle
Miting ve konuşmaların sonunda, “Sizleri sevgiyle, saygıyla, muhabbetle selamlıyorum” gibi kalıplar içinde kullanılan bir veda ifadesidir. “Muhabbet” kelimesi, “sevgi” ve “saygı” kelimelerine ek olarak, daha sıcak, daha samimi ve karşılıklı bir sohbet ve dostluk atmosferi çağrıştırır. Bu kullanım, liderin halkla kurduğu ilişkinin tek yönlü bir hitabet değil, karşılıklı bir sevgi ve anlayışa dayandığı mesajını vererek, […]
Muhalefet
Menderes’in siyasi söyleminde anlamı ve çağrışımı sürekli değişen bir kavramdır. Kendi muhalefet yıllarında (1946-1950), “muhalefet”i demokrasinin olmazsa olmaz bir unsuru, iktidarı denetleyen meşru bir güç olarak tanımlamıştır. Ancak iktidara geldikten sonra, özellikle CHP’ye yönelik olarak “muhalefet” kelimesine olumsuz anlamlar yüklemeye başlamıştır. İktidarının sonlarına doğru “muhalefet”, artık yapıcı eleştiri getiren bir kurum değil, ülkenin kalkınmasını engellemeye […]